Với thị trường tiền điện tử chúng ta đã chứng kiến rất nhiều nhà đầu tư kheo lợi nhuận khủng từ các nhà giao dịch chênh lệch giá. Tuy nhiên việc giao dịch này khó hơn so với những gì chúng ta thấy. Đây chắc là nhà đầu tư tài chính giỏi năm bắt và tận dụng cơ hội triệt để. Để tránh bị mất tiền và FOMO mời bạn cùng tham khảo chi tiết bài viết dưới đây để nắm bắt được nhiều thông tin hơn nhé!
Kinh doanh chênh lệch giá là một cách thức mua bán trong đó các nhà giao dịch tìm phương pháp kiếm lợi từ sự chênh lệch giá giữa các dụng cụ cực kì giống nhau. Các nhà giao dịch sử dụng phương pháp giao dịch này được gọi là các nhà kinh doanh chênh lệch giá.
Trên một thị trường các nhà kinh doanh bán quy mô trong thị trường có liên quan với nhau. Các nhà kinh doanh làm điều này với mục đích tận dụng sự chênh lệch giá giữa cả hai.
Trên thị trường tài chính các sản phẩm có hiệu quả tương đương nhau được giao dịch ở những nơi khác nhau dưới các hình thức hơi khác nhau. Chúng ta cùng nhau đi xem xét một số ví dụ về các công ty lơn được niêm yết trên một sàn giao dịch chứng khoán. Nhìn chung, cổ phiếu trên các sàn giao dịch chứng khoán đều thuộc về một công ty nên chúng ta phải có giá tương đương nhau. Tuy nhiên trên thực tế các thông tin được đến mọi nơi trên thế giới không phải tức thời và thị trường không hoạt động với hiệu quả an toàn.
Xem thêm: 4pool là gì? Tác nhân khiến cuộc chơi stablecoin ngày càng hấp dẫn
Arbitrage là gì?
Arbitrage là giao dịch chênh lệch giá, tức là việc mua và bán cùng một loại tài sản trên các thị trường khác nhau để thu lợi nhuận bằng cách tận dụng sự chênh lệch giá cả của chính tài sản đó. Điều này có thể xảy ra trên bất kỳ thị trường tài chính nào như crypto, cổ phiếu, hàng hóa, tiền tệ fiat…
Áp dụng định nghĩa này vào thị trường crypto, có thể hiểu crypto arbitrage chỉ việc giao dịch chênh lệch giá với tài sản là crypto, là chiến lược mua và bán crypto giữa các thị trường khác nhau và lợi nhuận được tạo ra từ việc tài sản đó có mức giá khác nhau trên các sàn giao dịch khác nhau.
Lấy ví dụ dễ hiểu là khi một chủ cửa hàng tiện lợi mua bánh mì rẻ hơn ở một cửa hàng gần đó và sau đó bán chúng trong cửa hàng của mình với giá cao hơn. Chủ cửa hàng thực chất là đã thực hiện giao dịch chênh lệch giá bánh mì trên hai thị trường khác nhau (cửa hàng của anh ta và cửa hàng gần đó).
Lợi nhuận từ chênh lệch giá cũng phụ thuộc vào khối lượng mua bán. Có thể không đáng kể ở quy mô nhỏ, nhưng lợi nhuận tiềm năng của giao dịch chênh lệch giá rất cao nếu xét trên quy mô lớn. Do đó, chênh lệch giá là hình thức giao dịch có rủi ro thấp nhưng thu được lợi nhuận cao cho các nhà đầu tư có khả năng phát hiện và thực hiện.
Giao dịch chênh lệch giá là kết quả của việc phân mảnh thanh khoản và dữ liệu. Hiện tại, việc giải quyết chênh lệch giá vẫn là một thách thức lớn đối với các nhà tạo lập thị trường. Nói cách khác, lợi nhuận từ chênh lệch giá ngày càng lớn, nhất là khi có sự ra đời của tài chính phi tập trung (DeFi).
Cách hoạt động của Arbitrage trong crypto
Đối với các trader, mục tiêu của giao dịch chênh lệch giá đơn giản là kiếm lợi nhuận từ việc mua một tài sản ở một mức giá nào đó và sau đó bán nó với giá cao hơn. Đây là một ví dụ đơn giản về cách hoạt động của kinh doanh chênh lệch giá có lợi nhuận:
- Giả sử một trader A nhận ra giá Bitcoin có sự khác biệt ở 2 thị trường (sàn giao dịch crypto).
- Trader A mua 1 Bitcoin với giá 20,000 USD trên sàn X.
- Sau đó chuyển 1 Bitcoin của mình sang thị trường khác (sàn Y), giá Bitcoin tại sàn Y lúc đó là 21,000 USD.
- Nhờ chênh lệch giá 1,000 USD, anh ta kiếm được 1,000 USD lợi nhuận từ việc bán 1 BTC với giá 21,000 USD.
- Nếu tính cả phí giao dịch lợi nhuận sẽ ít hơn 1,000 USD.
Trên thực tế, các trader thường tận dụng việc thanh khoản phân mảnh trên các sàn DEX ở các blockchain khác nhau để giao dịch chênh lệch giá, việc này có thể yêu cầu nhiều giao dịch hoán đổi tài sản phức tạp hơn. Nếu trader có tính toán sai, giao dịch chênh lệch có thể có kết quả lỗ.
Ngoài việc là công cụ cho để tạo lợi nhuận cho trader, giao dịch chên lệch giá cũng đóng vai trò tăng nguồn thanh khoản cho thị trường, là cầu nối giữ mức giá tài sản ổn định trên các thị trường khác nhau.
Nguồn: https://danchoitienao.com/arbitrage-la-gi/
Phân loại Arbitrage trong crypto
Exchange arbitrage
Trên các sàn giao dịch crypto (CEX) giao dịch chênh lệch giá là cách cơ bản nhất để tiếp cận các phương pháp giao dịch này. Các nhà giao dịch chỉ cần mua tài sản tiền điện tử trên một sàn giao dịch, sau đó có thể bán trên sàn giao dịch khác với giá chênh lệch cao thì lợi nhuận càng cao.
Giao dịch chênh lệch giá qua DEX thì các nhà giao dịch có nhiều sự lựa chọn khi DeFi ra đời. Arbitrage qua DEX giúp các nhà giao dịch không phải chịu rủi ro quản lý với các sàn giao dịch tập trung, sẽ đem lại nhiều cơ hội Arbitrage hơn do thanh khoản phân mảnh.
Khi giao dịch với DeFi các nhà giao dịch có thêm nhiều công cụ hơn để bổ trợ arbitrage như bridge, flash-loan, mem-pool transaction… Để tối ưu giao dịch cho các công cụ này các nhà giao dịch cần có nhiều kinh nghiệm hơn để có thể xử lý nhiều thao tác cùng một lúc.
Trên sàn DEX tốc độ giao dịch phụ thuộc nhiều vào tốc độ blockchain nên arbitrage qua các DEX cũng có rất nhiều bất lợi. Thông thường trên Ethereum, blocktime là khoảng 15 giây, các khoảng thời gian tiến hành giao dịch có thể ảnh hưởng tới giá và lợi nhuận. Hơn nữa, các cơ chế MEV có thể khiến các nhà giao dịch bị front-run với các sàn DEX có nhiều thanh khoản thấp, trượt giá có thể khiến các nhà giao dịch chịu lỗ.
Spatial arbitrage
Các sàn giao dịch thường được đặt ở các quốc gia khác nhau, người dùng chỉ có quyền truy cập hạn chế vào một số sàn giao dịch tuỳ theo quốc tịch. Ví dụ như sàn giao dịch Coinbase quy định cấp quyền truy cập cho người dùng theo quy định luật pháp của Hoa Kỳ. Vì vậy, spatial arbitrage tồn tại để bù khoảng trống giữa các vùng khác nhau.
Sam Bankman-Fried (SBF), tỉ phú crypto được biết tới với vai trò là nhà sáng lập của FTX, là một trong những ví dụ nổi bật của spatial arbitrage. Trước đây, Sam đã nhận ra sự chênh lệch giữa giá Bitcoin tại các sàn giao dịch Hàn Quốc và Hoa Kỳ, còn được gọi là Kimchi Premium. Không chỉ Hàn Quốc, Nhật Bản cũng là thị trường Sam nhận ra có sự chênh lệch giá, với mức chênh lệch 10% Sam đã thu được vào triệu USD lợi nhuận giao dịch chênh lệch giá.
Spatial arbitrage tồn tại do quan điểm khác nhau về crypto của mỗi quốc gia. Các sàn giao dịch tiền điện tử được bản địa hóa, các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) có thể giải quyết vấn đề này. Tuy nhiên, các DEX cũng tạo ra nhiều cơ hội giao dịch chênh lệch giá cho các crypto trader.
Funding rate arbitrage
Funding rate thu hẹp khoảng cách giữa giá hợp đồng vĩnh cửu (perpetual) và giá trị thực tế của tài sản. Perpetual trader phải trả phí lẫn nhau khi giao dịch, tuỳ thuộc vào vị thế họ đang mở là long hay short.
Hiểu đơn giản, nếu tỉ lệ funding rate là dương, nghĩa là phe trader mở vị thế long sẽ trả phí cho phe short và ngược lại. Trader có thể mở đồng thời 2 vị thế ngược nhau với cùng khối lượng để nhận funding fee.
Ví dụ, trader có thể mở vị thế short 10,000 USD và mua 10,000 USD giá trị tài sản spot ở sàn giao dịch. Như vậy, trader đó không chịu rủi ro biến động giá, và được nhận lợi nhuận từ funding fee nếu funding rate dương.
Lợi nhuận từ funding rate arbitrage phụ thuộc và tỉ lệ funding fee và khối lượng vị thế.
Rủi ro của arbitrage
Phí giao dịch
Khi giao dịch chênh lệch giá các nhà giao dịch sẽ phải chịu rất nhiều loại phí khác nhau, như là phí giao dịch, phí nạp rút, phí gas… theo thời gian con số tích lũy này có thể vượt qua số tiền lợi nhuận kiếm được.
Các nhà giao dịch có thể giải quyết các vấn đề bằng cách chọn các nền tảng với các sàn giao dihcj có phí giao dịch thấp, hoặc tối ưu các giao dịch với khối lượng lớn cũng có thể giảm chi phí giao dịch.
Sai lệch thời gian
Khi giao dịch với chênh lệch giá các nhà giao dịch phải cực kì cẩn thận trong việc căn thời gian bởi việc mua bán xảy ra đồng thời trong một thời gian ngắn. Các nhà đầu tư nhỏ lẻ và các nhà đầu tư tổ chức tham gia giao dịch chênh lệch giá khiến thị trường có thể làm giá cả có độ trượt giá cao.
Rủi ro về bot
Để kiếm lợi lợi nhuận cao thì các nhà giao dịch phải giao dịch chênh lệch giá với tần suất và thời gian cực kì chính xác, đó là lý do mà các nhà đầu tư chuyên nghiệp thường sử dụng bot để giao dịch. Tuy nhiên, các bot giao dịch cũng thường xuyên gặp lỗi và hoạt động không như ý, dẫn tới mất khoản tiền đầu tư, việc lập trình trading bot cũng phức tạp và mất nhiều thời gian.
Các nhà giao dịch không sử dụng bot sẽ gặp nhiều khó khăn hơn so với những nhà giao dịch có sự hỗ trợ của Arbitrage bot. Tuy nhiên để code được arbitrage thì các nhà giao dịch phải có kiến thức chuyên sâu về ngôn ngữ lập trình.
Bảo mật
Việc giao dịch tiền điện tử cần sử dụng rất vốn và chia ra nhiều nền tảng, với thị trường khác nhau sẽ không tránh được rủi ro khi chia nhỏ tài sản. Hơn nữa hack và Rug-pull cũng là những rủi ro gặp phải trong thị trường crypto. Chính vì vậy chúng ta nên sử dụng các sàn giao dịch có danh tiếng và các sàn DEX uy tín để giao dịch chênh lệch giá.
Có mấy loại kinh doanh chênh lệch giá (Arbitrage)?
Có nhiều cách phân loại kinh doanh chênh lệch giá nhưng về cơ bản Arbitrage có hai loại chính gồm: Arbitrage 2 điểm và Arbitrage 3 điểm.
Arbitrage hai điểm là hình thức giống như 2 ví dụ trên tôi vừa nêu. Nghĩa là so sánh giá ở hai thị trường ngoại hối với nhau, hoặc 2 sàn khác với nhau.
Trong khi đó, Ác Bít ba điểm sẽ là sự so sánh giá của 3 loại tỷ giá ở 3 thị trường. Hình thức này thường dành cho cá mập có 1 số vốn lớn, hoặc giữa các sàn giao dịch ngoại hối để họ có thể luân chuyển một loại tiền tệ này sang một loại tiền tệ khác, sau đó tiếp tục chuyển sang một loại tiền tệ thứ ba (three-point arbitrage) và cuối cùng là chuyển đổi hết về tiền tệ ban đầu.
Ví dụ cụ thể cho Arbitrage 3 điểm:
Giả sử bạn dùng 1 EUR để mua 2 USD.
Sau đó, bạn sử dụng 2 USD trên để mua JPY và được 240 JPY. Sau đó bạn lấy 240 JPY vừa mua được để mua EUR theo tỷ giá 1 EUR= 200 JPY, nên 240 JPY = 1.2 EUR.
Nhờ khai thác chênh lệch giá bạn đã kiếm được 0.2 EUR theo cách trên
Cụ thể:
- 2 USD = 1 EUR hay EUR = 1 (ban đầu)
- 1 USD = 120 JPY hay 2 USD = 240 JPY
- 1 EURO = 200 JPY. Bán 240 JPY = 1.2 EUR (sau cùng)
Như vậy: chênh lệch giá cả là: 1.2 EUR – 1 EUR = 0.2 EUR
Kinh doanh chênh lệch giá (Arbitrage) có rủi ro không?
Thực tế, kinh doanh chênh lệch giá không phải là điều dễ dàng gì cho dù các ví dụ trên rất dễ hiểu với bạn đúng không?
Để kinh doanh chênh lệch giá (Arbitrage) bạn cần phải có số vốn lớn, vì lãi thường rất ít nên phải có nhiều vốn mới thu được lợi nhuận, sau khi đã trừ toàn bộ chi phí giao dịch.
Hơn nữa, hoạt động này phải được diễn ra đồng thời giữa 2 sàn, nên nhà đầu tư cần tính toán và giao dịch theo hướng tự động, để chúng có thể thực hiện ngay lập tức, thì mới kiếm được lời, nếu chậm trễ khi giá 2 sàn đã bằng nhau thì bạn sẽ bị lỗ phần phí giao dịch cùng nhiều loại phí khác.
Ngoài ra còn có 1 số rủi ro khác như:
- Rủi ro cạnh tranh. Trong forex, hình thức kinh doanh chênh lệch giá chỉ dành cho những cá mập nhiều tiền. Tuy nhiên, vì lợi nhuận vô cùng hấp dẫn nên dẫn đến sự cạnh tranh từ các ngân hàng, các quỹ, hay từ chính xác broker với nhau. Và cạnh tranh càng lớn thì rủi ro sẽ càng cao.
- Rủi ro trượt giá. Đây là sự khác biệt giữa giá dự kiến và giá giao dịch thực ở thời điểm hiện tại. Điều này có thể gây ra bởi sự chậm trế đến từ Internet. Ngoài ra, nếu giao dịch vào đúng thời điểm thị trường biến động thì mức độ trượt giá sẽ càng cao. Gây rủi ro cho nhà giao dịch nhiều hơn.
- Rủi ro biến động. Mặc dù thị trường forex khác với bitcoin là chúng luôn biến động, tuy nhiên bạn sẽ luôn ao ước thị trường càng biến động mạnh bạn càng thu được lời, không kể nếu khi thị trường càng thu hẹp thì mức biến động sẽ càng giảm và rủi ro của bạn sẽ càng lớn.
- Rủi ro thanh khoản. Để 1 lệnh được khớp thì cần phải có bên mua và bên bán, trong trường hợp nếu bạn không tìm đủ lượng người mua và bán. Tức là khi thanh khoản thị trường trở nên yếu kém lợi nhuận thu về sẽ ít hơn thậm chí có khả năng bị thua lỗ.
Ví dụ về kinh doanh chênh lệch giá
Nếu cổ phiếu của Công ty XYZ giao dịch ở mức giá 5 USD mỗi cổ phiếu trên Sàn giao dịch chứng khoán New York và một mức giá theo đồng Bảng tương đương 5,05 USD trên Sàn giao dịch chứng khoán London.
Một nhà kinh doanh chênh lệch giá sẽ mua cổ phiếu với giá 5 USD trên Sàn giao dịch chứng khoán New York và bán nó trên giá 5,05 USD trên Sàn giao dịch chứng khoán London, thu lợi nhuận từ phần chênh lệch lệch là 0,05 USD cho mỗi cổ phiếu.
Nhược điểm của kinh doanh chênh lệch giá
Chỉ các nhà đầu tư tổ chức lớn và các quĩ phòng hộ mới có khả năng tận dụng các cơ hội kinh doanh chênh lệch giá. Nhờ khả năng giao dịch với khối lượng cổ phiếu lớn, họ có thể bỏ túi hàng triệu đôla tiền lãi chênh lệch ngay cả khi chênh lệch giữa hai giá chứng khoán là rất nhỏ.
Trong khi đó, các nhà đầu tư cá nhân thường không có khoản tiền lớn cần thiết để tận dụng các cơ hội chênh lệch giá và phí giao dịch sẽ lấy đi hầu hết mọi khoản lợi nhuận mà một cá nhân kinh doanh chênh lệch giá có thể nhận được. Các nhà đầu tư tổ chức không bị gánh nặng bởi những hạn chế tương tự.
Cơ hội cho kinh doanh chênh lệch giá trước đây thường do sự chậm trễ trong cập nhật giá cả trong giao dịch thời gian thực ở các thị trường khác nhau, nhưng công nghệ hiện đại đã làm giảm các cơ hội kinh doanh chênh lệch giá.
Câu hỏi thường gặp về crypto arbitrage
Arbitrage có tốt cho thị trường crypto?
Hoạt động arbitrage của các trader làm thị trường hoạt động hoạt quả hơn, giá tài sản được giữ ổn định ở các thị trường khác nhau. Các arbitrage trader cũng là một thành phần không thể thiếu của thị trường.
Có nên sử dụng arbitrage bot?
Đối với các giao dịch cần sự tỉ mỉ chính xác tới từng mili giây và xử lý giao dịch liên tục thì việc sử dụng bot để aribitrage sẽ mang lại nhiều lợi thế hơn cho các nhà giao dịch. Tuy nhiên, bot cũng chỉ là máy và cũng có sự chính xác tương đối nên không phải là chắc chắn có thể đem lại lợi nhuận. Người dùng cần phải có kiến thức lập trình để cân nhắc giữa việc tự code và mua bot arbitrage.
Giao dịch chêch lệnh giá có thể đem lại lợi nhuận như thế nào?
Một ví dụ về lợi nhuận khi giao dịch chênh lệch giá trên thị trường crypto.
Arbitrage có thể coi là hình thức giao dịch rủi ro thấp, lợi nhuận trên mỗi giao dịch chênh lệch giá thường nhỏ do độ chênh giá thường ở mức thấp. Một giao dịch có chênh lệch khoảng 10% là rất hiếm, chủ yếu ở mức vài phần trăm, trừ những trường hợp đặc biệt. Tuy nhiên, mỗi giao dịch có thể thực hiện nhanh chóng, trader có thể thực hiện nhiều giao dịch mỗi ngày, dẫn đến lợi nhuận tích luỹ đáng kể.
Kết luận
Trong thị trường Crypto giao dịch chênh lệch giá được biết tới như là cách kiếm lợi nhuận khủng, tuy nhiên cũng khá khó để thực hiện thủ công và yêu cầu các trader có nhiều kiến thức vì vậy cũng có khá ít người dùng. Với thị trường hiện tại các cơ hội Arbitrage ngày càng bị cạnh tranh gay gắt do các bot ngày càng tiên tiến. Hi vọng với kiến thức trên Danchoitienao đã giúp bạn hiểu hơn về giao dịch chênh lệch giá. Nếu bạn có những câu hỏi nào bạn có thể để lại bình luận phía dưới nhé!